-
1 елга
сущ.1) река́, ре́чка || речно́йИдел елгасы — река́ Во́лга
сай сулы елга — мелково́дная река́
елга тамагы — у́стье реки́
тау елгасы — го́рная река́
ташкын елга — бу́рная река́
елга пароходчылыгы — речно́е парохо́дство
елга томаны — речно́й тума́н
елга балыклары — речны́е ры́бы
елга башыннан болгана — река́ мутне́ет от исто́ка
2) перен. река́ (об огромном количестве чего-л. текущего, движущегося)кан елгалары — ре́ки кро́ви
яшь елгасы — река́ слёз
кешеләр елгасы — людска́я река́
3) в знач. нареч. елгадай реко́йкүз яшьләре елгадай ага — слёзы теку́т реко́й
тормыш елгадай ага — жизнь течёт реко́й
•- елга арты
- елга артындагы
- елга буе
- елга коңгызы
- елга култыгы
- елга чыпчыгы
- елга юлы••елга булып — реко́й
-
2 тамак
сущ.1) го́рло || горлово́й; гло́тка || гло́точный; зевавызын ачып тамагын күрсәтте — откры́в рот, показа́л зев
2) горта́нь || горта́нныйтамак авазы — горта́нный звук
3) перен. желу́док; кишки́, пищевари́тельные о́рганытамак тамактан көнләшә — (посл.) кишка́ кишке́ ку́киш ка́жет; сы́тый голо́дного не разуме́ет (букв. кишка́ зави́дует кишке́)
4) перен. еда́, пи́ща; пропита́ние; потре́бность в пи́ще (о пропитании, хлебе насущном)тапканым тамагыма — всё мной зарабо́танное - на пита́ние
тамак булмаса, тамук та булмас иде — (посл.) (букв. не́ было бы потре́бности в пи́ще, не́ было бы и а́да)
тамак туташ түгел, сүз белән күндерәлмәссең — (посл.) го́лод не тётка (букв. потре́бность в пи́ще не ба́рышня, слова́ми её не уговори́шь)
5) перен. рот, едо́картык тамак — ли́шний рот
олы тамактан кече тамак көчлерәк — ма́ленький едо́к сильне́е большо́го ( о необходимости кормить в первую очередь детей)
6) перен. у́стье, впаде́ниеелга тамагы — у́стье реки́
7) подъём сапога́•- тамак алмасы
- тамак асрау
- тамак асты
- тамак ачу
- тамак бакасы
- тамак җылыту
- тамак кибү
- тамак киерү
- тамак к кыру
- тамак төбе
- тамак чокыры
- тамакка тыгылу
- тамакка утыру
- тамактан язу
- тамактан калу••тамагы нечкә — разбо́рчивый, привере́дливый к пи́ще
тамагы сай (нәзек) — ма́ло есть; малое́жка
тамагыңа таш булсын — пусть ка́мнем застря́нет в твое́й гло́тке (го́рле)
тамак (ярысын) майлау — выпива́ть/вы́пить
тамак төбе белән (сөйләшү) — говори́ть, подчёркивая своё превосхо́дство; кобе́ниться; ва́жничать в разгово́ре
тамак чайкау (чылату, җебетү) — промочи́ть го́рло, попи́ть хмельно́е
тамак чатнау — си́льно жа́ждать
тамак ялгау — немно́го пое́сть, - замори́ть червячка́
тамак ялы (хакы, бәясе) өчен — на кошт, на харчи́, задёшево (о работе обычно на кого-л.)
тамакка (тамагына) ашау (кабу) — есть; выка́зывать жела́ние пое́сть
тамакка ризык үтү — см. тамакка үтү
тамакка ягу (йогу) — быть пита́тельным
- тамак туютамактан калу — переста́ть пита́ться (от болезни горя и т. п.)
- тамак чарлау
- тамакка бару
- тамакка таш булу
- тамакка үтү
- тамактан үтү
См. также в других словарях:
түз — и. диал. 1. Үсемлекнең, кисеп яки чабып алгач, җирдән чыгып калган өлеше; төп картлар сүзе – кәбестә түзе 2. Елга тамагы авыл елга түзенде утыра. ТҮЗЛЕК УМАРТА – диал. Агачның төп ягыннан яки түмәрдән ясалган умарта … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
түзлек — и. диал. 1. Үсемлекнең, кисеп яки чабып алгач, җирдән чыгып калган өлеше; төп картлар сүзе – кәбестә түзе 2. Елга тамагы авыл елга түзенде утыра. ТҮЗЛЕК УМАРТА – диал. Агачның төп ягыннан яки түмәрдән ясалган умарта … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
дельта — I. Елга тамагында утырмалардан барлыкка килгән һәм күп санлы су тармаклары белән ергаланып беткән урын; елганың күп тармаклы тамагы. II. ДЕЛЬТА – Грек алфавитындагы дүртенче хәреф. ДЕЛЬТА НУРЛАР – Корылган атом кисәкчекләре матдә аша үткәндә… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
